Ewangelia ta została nazwana „żydowską”, ponieważ szczególną wagę zwraca na sprawy leżące w kręgu zainteresowań chrześcijan pochodzenia żydowskiego. Bardziej niż w innych Ewangeliach nacisk położony jest tutaj na proroctwa ze Starego Testamentu, które wypełnił Jezus, będący Mesjaszem od dawna wyczekiwanym przez Żydów.
Treść
Prolog: Rodowód Jezusa i Jego narodziny 1-2
Część 1: Nowy sposób życia 3-7
- Chrzest udzielony Jezusowi przez Jana i kuszenie Jezusa 3-4,11
- Jezus zaczyna działalność 4,12-25
- Kazanie na Górze 5-7
Część 2: Uczniowie 8-10
- Uzdrawianie i nauczanie 8-9,34
- Misja apostołów 9,35-10,42
Część 3: Królestwo niebieskie 11-13,52
- Odpowiedź Jezusa dla posłańców Jana Chrzciciela 11,1-9
- Nauczanie i dyskusje z przywódcami religijnymi 11,20-12,50
- Przypowieści o królestwie 13,1-52
Część 4: Kościół, lud Jezusa 13, 53, 35
- Nauczanie i cuda 13,53-16,12
- Wyznanie Piotra 16,13-28
- Przemienienie Jezusa i późniejsze wydarzenia 17
- Stosunki pomiędzy uczniami Jezusa 18
Część 5: Postępowanie w kryzysie 19-25
- Nauczanie i uzdrawianie 19-20
- Jezus w Jerozolimie 21-22
- Jezus ostrzega faryzeuszów 23
- Zapowiedź przyszłych wydarzeń 24
- Przypowieści o sądzie 25
- Zakończenie, Ostatnie dni 26-28
- Ostatnia Wieczerza 26,1-30
- Pojmanie Jezusa i sąd 26,31-27,26
- Jezus zostaje ukrzyżowany 27,27-56
- Pogrzeb i zmartwychwstanie Jezusa 27,57-28,15
- Ostatnie polecenie 28,16-20
Czas spisania
Ewangelia według św. Mateusza nie jest najwcześniejszą Ewangelią. Podobnie jak Łukasz, autor wydaje się czerpać materiał od Marka i z innych znanych źródeł. Data powstania tej Ewangelii jest nadal dyskutowana. Prawdopodobnie Ewangelia została spisana pomiędzy rokiem 60 a 80 po Chr. Wcześni chrześcijanie z drugiego wieku twierdzili, że jej autorem był Mateusz, celnik, którego Jezus wybrał na apostoła.
Główne wydarzenia
- Narodziny Jezusa 1
- Chrzest Jezusa 3
- Kuszenie Jezusa 4
- Przemienienie Jezusa 17
- Wjazd Jezusa do Jerozolimy 21
- Sąd i ukrzyżowanie 26-27
- Zmartwychwstanie Jezusa 28
Sławne fragmenty
- Kazanie na Górze 5-7
- Osiem błogosławieństw 5,3-12
- Miłuj nieprzyjaciół swoich 5,43-48
- Modlitwa Pańska 6,9-13
- Zbytnie troski 6,25-34
- Proście, szukajcie, kołaczcie 7,7-11
- Ciasna brama 7,13-14
- Dobra i zła budowa 7,24-27
- „Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście” 11,28-30
- Przypowieść o siewcy 13
- Przypowieść o królestwie Bożym 13
- Wyznanie Piotra 16,13-19
- Przypowieść o pannach roztropnych i nieroztropnych 25
- Przypowieść o Sądzie Ostatecznym 25,31-46
- Ostatni rozkaz 28,16-20
Główne tematy
Ewangelia ta słusznie umieszczana jest jako pierwsza, ponieważ stanowi pomost łączący Stary Testament z Nowym. Przedstawia Jezusa jako Mesjasza, Pomazańca Bożego, zapowiedzianego przez proroków. Być może jest to jedna z przyczyn, dla których Ewangelia ta jest tak popularna. Inną przyczyną może być jej starannie dopracowany plan, skupiający się na najważniejszych naukach Jezusa. Osobnym tematem jest ustanowienie Kościoła, wielkiej wspólnoty uczniów Jezusa.