Przełom w dziedzinie nowożytnych tłumaczeń Biblii wyznacza pojawienie się pierwszej drukowanej książki, czyli Biblii Gutenberga opartej na Wulgacie. Skrupulatnie obliczono, że w czasie gdy Gutenberg opublikował swoje dzieło, istniały 33 całościowe lub fragmentaryczne przekłady Biblii. Aż 22 były używane w Europie, 7 w Azji, zaś 4 w Afryce. W połowie XV w. wiele było już niezrozumiałych, ponieważ niektóre języki stały się martwe. Mimo to sporą część wydano drukiem, czy to dla celów liturgicznych, czy też dla użytku szkolnego. Około 1500 r. wydrukowano Biblię w 11 językach z dostępnych od dawna rękopisów, a ponadto w dwóch innych, świeżo opracowanych przekładach: serbo-chorwackim i portugalskim. Dzięki tej wielości tłumaczeń Biblia wywarła ogromny wpływ na nowożytną kulturę i mentalność.
Wystąpienie Marcina Lutra (1517 r.) i Reformacja skończyły się rozdziałem między Kościołem katolickim a Kościołami protestanckimi. Biblia znalazła się w centrum ruchu reformacyjnego. Pojawiły się nowe przekłady ksiąg świętych, głównie w krajach, w których zwyciężała Reformacja. W Niemczech do czasu wystąpienia Lutra ukazało się co najmniej 18 wydań Biblii w języku niemieckim i wszystkie były przekładami z Wulgaty. W 1522 r. Luter opublikował własny przekład Nowego Testamentu, a 12 lat później także Starego Testamentu, dokonany z oryginału. W tym samym okresie (1525-1529) ukazał się w Zurychu przekład z oryginału, którego autorem był Zwingli. Kilkadziesiąt lat potem ujrzała światło dzienne tzw. Biblia kalwińska, w tłumaczeniu J. Fischera (1602-1604). W Anglii ukazało się w 1525 r. tłumaczenie Biblii z Wulgaty poprawione według języków oryginalnych, którego dokonał William Tyndale. W drugiej połowie tegoż stulecia i w XVII w. pojawiło się kilka przeróbek tego tekstu, z których ostatnia, opublikowana w 1611 r. i nazywana King James Version (Przekład Króla Jakuba), została przyjęta jako wersja autoryzowana w Kościele anglikańskim. Zastąpiła ją dopiero American Standard Version (1901 r.), którą po gruntownej rewizji (1946 r. NT i 1952 r. ST) przyjęto w Europie jako Revised Standard Version. We Francji przekład ksiąg świętych na francuski, opracowany przez J. de Rely?ego, ukazał się w 1487 r. W 1530 r., w dobie Reformacji, J. Lefevre d’Etaples dokonał nowego tłumaczenia, którego poprawiona wersja służyła także francuskim katolikom.
Ekspansja Reformacji spowodowała, że Kościół katolicki usztywnił stanowisko wobec tłumaczenia Biblii na języki nowożytne. Sobór Trydencki wręcz zabronił publicznego posługiwania się wszelkimi przekładami Pisma Świętego poza Wulgatą. Część uczestników soboru domagała się zakazu tłumaczeń na języki narodowe, traktując je jako „matkę i źródło wszelkich herezji”. Mimo nacisków nie wydano jednak zakazu tłumaczeń, pozostawiając lokalnym episkopatom decyzję w tej sprawie. Przez kilka wieków po Soborze Trydenckim panował w Kościele pogląd, że wierni nie powinni czytać Biblii w języku ojczystym bez zezwolenia stosownej władzy kościelnej, czyli biskupa ordynariusza miejsca. Taki stan rzeczy istniał do schyłku XIX w., czyli do pontyfikatu Leona XIII (1878-1903). W pewnych rejonach, np. w Europie Środkowej i Wschodniej, odnowa biblijna w Kościele katolickim rozpoczęła się jeszcze później.
