Zbiór proroctw odnoszących się do wydarzeń z ponad 200 lat. Pozwalają nam one ujrzeć niektóre kluczowe wydarzenia w historii Izraela z perspektywy Boga, który osądza, ratuje i umacnia swój naród.
Treść
Część 1: Zagrożenie ze strony Asyrii 1-39
- Przesłanie Boga dla Judy i Jerozolimy 1-5
- Wizja Proroka 6
- Królestwo, obecne i przyszłe 7-12
- Sąd nad narodami 13-23
- Ostateczny sąd Boży i zwycięstwo 24-27
- Obietnica przyszłych sądów i błogosławieństwa 28-35
- Kryzys 36-39 (niemal identyczne z 2 Krl 18-20)
Część 2: Obietnice dla wygnańców w Babilonie 40-55
- U progu wolności 40-48
- Sługa Boży i odkupienie, które przynosi 49-55
Część 3: Po powrocie z niewoli 56-66
- Wezwanie Izraela do skruchy poprzedzającej odnowę 56-59
- Chwała, która nadejdzie 60-62
- Edom będzie osądzony 63,1-6
- Modlitwa za lud Boży 63,7-64,12
- Nowe niebiosa i nowa ziemia 65-66
Prorok
Izajasz działał w Jerozolimie przez ponad czterdzieści lat. Wezwany do pełnienia misji proroka w roku, w którym zmarł król Ozjasz (patrz rozdz. 6), pełnił swe posłannictwo w latach panowania Jotama, Achaza i Ezechiasza. Umiał sprawić, by królowie słuchali jego proroctw.
Wokół Izajasza gromadziła się grupa „uczniów” (8,16), i niektórzy sądzą, że proroctwa skierowane do wygnańców w Babilonie oraz do tych, którzy powrócili do Jerozolimy (rozdz. 40-66), były właśnie ich autorstwa. Autorstwo 40-55 przypisuje się anonimowemu prorokowi, zwanemu Deutero-Izajaszem, który działał na wygnaniu babilońskim.
Czas i miejsce
Izajasz działał w ostatnich dekadach ósmego i być może na początku siódmego wieku przed Chr. Przed Izajaszem w Północnym Królestwie działał Amos, a w pierwszych latach działalności Izajasza w Samarii prorokował Ozeasz. Przez większą część tego okresu Judzie stale groził atak ze strony Asyryjczyków, a za panowania Ezechiasza Jerozolima niemal upadła. Później, w 586 roku przed Chr., Jerozolima faktycznie upadła i większość jej mieszkańców została wygnana – rozdziały 40-55 opowiadają o tych wydarzeniach. Po latach wygnańcy wrócili i zaczęli odbudowę; ostatnie rozdziały prawdopodobnie opowiadają o wydarzeniach tego okresu.
Sławne fragmenty
- Wizja i powołanie Izajasza 6 „Emmanuel” 7,13-16
- „Albowiem Dziecię nam się narodziło” 9,2-7
- „Wyrośnie różdżka z pnia Jessego” 11,1-9
- „Miasto mamy potężne” 26,1-9
- „Niech się rozweselą pustynia i spieczona ziemia” 35
- „Pocieszcie, pocieszcie mój lud!” 40,1-31
- „Oto mój sługa, którego podtrzymuję” 42,1-4; 49,1-6; 50,4-9
- „Mąż boleści” 52,13-53,12 Zwiastun radosnej nowiny 52,7-12
- „O, wszyscy spragnieni, przyjdźcie do wody” 55
- Oswobodzenie przez Mesjasza, „dobra nowina ubogim” 61,1-4
- Nowe niebiosa i nowa ziemia 65 17-25
Główne tematy
Wizja powołania Izajasza (rozdz. 6) zawiera sedno całego przesłania księgi. Jest nim majestat Boga, „Świętego Pana Zastępów”. Lud tylko na Nim samym może polegać. Prorok ma przestrzec przed sądem Bożym dla wszystkich, którzy odwrócą się od Niego. Lecz Bóg kocha i wybacza, dlatego księga pełna jest obietnic o nadchodzącym Mesjaszu i przyszłym odrodzeniu narodu.
